Het Nieuwe Testament met joodse toelichtingen
Deze studiebijbel geeft een unieke inkijk in de joodse achtergrond van Jezus, van het Nieuwe Testament als geheel en van de schrijvers ervan. Het helpt de lezers het Jodendom beter te begrijpen. Maar ook voor joodse, andersgelovige en niet-gelovige lezers is dit boek een introductie in de wereld van het Nieuwe Testament.
Tachtig gerenommeerde joodse wetenschappers, specialisten op het gebied van theologie en geschiedenis geven toelichtingen en inleidingen bij alle boeken van het Nieuwe Testament. Daarnaast bevat het boek ruim 200 pagina’s aan essays waarin de joodse wortels van het Nieuwe Testament van alle kanten belicht worden. Hoe zat de toenmalige joodse samenleving in elkaar? Wat waren de religieuze gebruiken en overtuigingen? Hoe legden Joden de Schriften uit en welk licht werpt dat op het Nieuwe Testament? Hoe hebben Joden door de geschiedenis heen gereageerd op het Nieuwe Testament?
De Nederlandse vertaling van de oorspronkelijke Engelse uitgave is ten behoeve van Nederland en Vlaanderen uitgebreid met drie essays, waaronder een bijdrage van Eric Ottenheijm en Leo Mock z.l.. De oorspronkelijke Engelse editie werd geredigeerd door Amy-Jill Levine en Marc Zvi Brettler. De Nederlandse vertaling kwam tot stand onder leiding van Tineke Bol-Drieenhuizen en Cor Hoogerwerf.
Alle bijbelboeken hebben een inleiding, de bijbelteksten zijn rijkelijk voorzien van aantekeningen in de voetnoten en de teksten worden regelmatig onderbroken door kaderteksten. Hierdoor krijgt het boek een beetje een Talmoedachtig karakter. Sommige voetnoten vormen een artikel dat over meerdere bladzijden doorloopt. Alle aantekeningen verwijzen weer verder naar de 54 essays die achter in het boek zijn opgenomen. Deze essays van joodse wetenschappers zorgen voor een verdere verdieping van de eerdere aantekeningen bij de tekst. Voorin het boek staat een alfabetisch overzicht van alle kaderteksten en essays.
De aantekeningen bij de bijbelvertaling verwijzen naast de boeken uit de Hebreeuwse Bijbel en uit het Nieuwe Testament ook naar teksten uit Qumran, traktaten uit de Midrasj, de Jeruzalemse en Babylonische Talmoed en de Tosefta-traktaten. Ook zijn er teksten te vinden van geschiedschrijvers en filosofen als Flavius Josephus, Philo en Plutarchus en kerkvaders als Origenes en Tertullianus.
Er is relatief veel aandacht voor vrouwen. Er wordt een apart essay gewijd aan gender in de Schrift. Maria van Magdala wordt door Tal Ilan, de in Israël geboren hoogleraar Judaïstiek aan de Vrije Universiteit in Berlijn, de echte stichter van het Christendom genoemd. Het boek besluit met een tijdlijn, een overzicht van heersers, van rabbijnen uit de eerste generaties, de kalender, maten, gewichten en munteenheden, vertalingen en literatuur, de structuur van de Misjna en een woordenlijst.
Voor iedereen die bekend is met het Nieuwe Testament, nodigt dit commentaar uit om ‘met nieuwe ogen’ te lezen. Vergeet wat je weet (of denkt te weten) over de verhalen, en laat je verrassen. Zeker in onze tijd is een goede en verantwoorde informatie in de dialoog tussen Joden en Christenen van groot belang. Daarom verdient dit prachtige naslagwerk een plek in de boekenkast. En nog meer om veelvuldig te worden geraadpleegd.
Johannes van der Meer
Het Nieuwe Testament met Joodse toelichtingen, uitgegeven door het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap, Haarlem/Antwerpen, 2024. ISBN 978 90 891 2283 4
